اولویت بندی فاضلابروها جهت بازسازی شبکه های فاضلاب شهری با استفاده از دیدگاه های فازی و روش مجموع وزنی ساده

امروزه بهره برداری بهینه و نگهداری موثر از فاضلابروهای شبکه های فاضلاب شهری با حداقل هزینه و در زمان مناسب، یکی از اساسی ترین چالش های مدیران بهره برداری است. همچنین در عمل نشان داده شده است که تأسیسات شبکه ی جمع آوری فاضلاب شهر ها بیش از تأسیسات خدمات شهری دیگر نظیر آب، برق و تلفن نیاز به نگهداری دائمی دارند. با وجود نگهداری مستمر، فاضلابروها به علت غیر قابل رویت بودن، به مرور زمان بر اثر عوامل مخرب دچار آسیب دیدگی و خرابی می شوند. بنابراین، در شهرهای بزرگ با سیستم فاضلاب فرسوده، نیاز مبرم به بازسازی فاضلابروها وجود دارد. در برخی شهرها تعداد فاضلابروهای آسیب دیده قابل توجه بوده و عملیات بازسازی پرهزینه و زمان بر می باشد. این نشان می دهد که انتخاب فاضلابروها جهت بازسازی باید براساس اولویت بندی صورت گیرد. شناسایی پارامترهای تأثیرگذار بر اولویت بندی فاضلابروها، تأثیرگذاری هر پارامتر بر اولویت بندی و اعمال یک روش برای انجام اولویت بندی فاضلابروها اهداف اصلی این تحقیق بودند. در این تحقیق، پارامترهای آسیب پذیری فاضلابرو، آسیب پذیری محیط و عامل هزینه کلی (ocf) جهت اولویت بندی فاضلابروها در نظر گرفته شد. همچنین، عملکرد هیدرولیکی، شرایط درونی، عمر، جنس و قطر فاضلابرو به عنوان عوامل تعیین آسیب پذیری فاضلابرو استفاده شد. اولویت بندی بازسازی با روش استنتاج فازی و ساخت قوانین فازی در نرم افزار matlab انجام شد. این روش برای تعدادی از فاضلابروهای منطقه 1 شهر مشهد در ایران انجام گردید. همچنین روش مجموع وزنی ساده (saw) نیز جهت اولویت بندی بازسازی فاضلابروها به منظور مقایسه نتایج و نمایان سازی مزایای روش استنتاج فازی استفاده شد. نتایج اولویت بندی بازسازی بیانگر این بود که فاضلابروی شماره 5 (واقع در خیابان چمن 69) دارای امتیاز 0/646 برای آسیب پذیری، 50 برای آسیب پذیری محیط و 6/125 برای ocf در روش استنتاج فازی اولویت 1 را دارد در حالی که در روش saw، فاضلابروی شماره 15 (واقع در خیابان دانش شرقی) با آسیب پذیری 0/453، آسیب پذیری محیط 108 و ocf با92 در رتبه اول قرار دارد. در مجموع برای فاضلابروهای مدنظر در این تحقیق، مقایسه نتایج اولویت بندی بازسازی انجام شده با دو روش استنتاج فازی و saw نشان داد که سیستم استنتاج فازی به نظرات کارشناسان نزدیک تر است. تحلیل حساسیت نتایج اولویت بندی با تمرکز بر روی وزن عوامل و پارامترهای مختلف مدنظر، مورد مطالعه قرار گرفت و نشان داد که سیستم استنتاج فازی نتایج پایدارتری را در مقایسه با روش saw ارائه می دهد.